Γεωπάρκο Κεφαλονιάς – Ιθάκης

Τα νησιά Κεφαλονιά και Ιθάκη διαθέτουν μοναδικό πλούτο γεωλογικών μνημείων και γεωμορφών τα οποία βρίσκονται διάσπαρτα σε όλη την έκτασή τους. Περιλαμβάνουν καρστικές μορφές (Γεώτοποι-Εικ. 1) όπως σπήλαια, εντυπωσιακές μορφές ανάγλυφου, παλαιοντολογικές θέσεις, παράκτιες γεωμορφές, γεωτεκτονικές μορφές όπως ρήγματα καθώς και υδροβιότοπους που όλα μαζί συνθέτουν τη γεωλογική ιστορία της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης τα τελευταία 250 εκατομμύρια χρόνια. Τα δύο νησιά αποτελούν ένα ενεργό γεωλογικό εργαστήριο κυρίως λόγο της γεωτεκτονικής τους θέσης που βρίσκεται στην πιο ενεργή τεκτονικά περιοχή της Ευρώπης.

Στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη συναντώνται προϊστορικά-ελληνιστικά αρχαιολογικά αλλά και ρωμαϊκά μνημεία, μεσαιωνικά κάστρα, βυζαντινά-μεταβυζαντινά μοναστήρια, παραδοσιακοί οικισμοί, μύλοι γέφυρες και φάροι. Η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά συνδέεται άμεσα με τη γεωλογική κληρονομιά και το φυσικό περιβάλλον των δύο νησιών. Ο συνδυασμός των πολιτιστικών και των γεωλογικών μνημείων καθώς και των τοπίων φυσικού κάλους συνέβαλλαν στην ίδρυση του Γεωπάρκου Κεφαλονιάς-Ιθάκης (Εικ. 2). Γεωπάρκο καλείται μια γεωγραφική περιοχή σαφώς καθορισμένων ορίων η οποία περιέχει ικανό αριθμό γεωτόπων (γεωλογικών μνημείων) που μπορούν να χρησιμεύσουν για ερευνητικούς, εκπαιδευτικούς αναπτυξιακούς και τουριστικούς σκοπούς.

Το γεωπάρκο στοχεύει στην προστασία και ανάδειξη του συνόλου των «μνημείων» της Γης με έμφαση στη γεωλογική κληρονομιά σε συνδυασμό με την πολιτιστική κληρονομιά και την τοπική κοινωνία ακολουθώντας μία στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης (όπως ο Γεωτουρισμός). Οι γεωλογικοί σχηματισμοί και οι γεωλογικές διεργασίες καθορίζουν τη φυσιογνωμία μίας περιοχής άρα και τη βιοποικιλότητά της και έχουν σημανθεί με καλαίσθητες πινακίδες (Εικ. 3). Σε πολλές περιπτώσεις η γεωποικιλότητα θα καθορίσει και το ανθρωπογενές περιβάλλον και θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τα ήθη και τις παραδόσεις των τοπικών κοινωνιών.

Στο Γεωπάρκο Κεφαλονιάς και Ιθάκης έχουν καθοριστεί μέχρι τώρα 50 γεώτοποι, δηλαδή τοποθεσίες κυρίως με ιδιαίτερα γεωλογικά χαρακτηριστικά καθώς επίσης και με οικολογικά πολιτιστικά, τουριστικά αλλά και αισθητικά. Οι περισσότεροι από τους γεώτοπους αυτούς είναι προσβάσιμοι από το υπάρχον οδικό δίκτυο και λίγοι μόνο μέσω περιπατητικών και θαλάσσιων γεωδιαδρομών. Έχει δημιουργηθεί πλούσιο έντυπο υλικό (Εικ. 4). Επίσης λειτουργούν δύο ψηφιακές εκθέσεις στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Κουτάβου στο Αργοστόλι και στο Πολιτιστικό Κέντρο Ανωγής στην Ιθάκη (Εικ. 5). Επίσης, υπάρχει ιστοσελίδα στην διεύθυνση: www.kefaloniageopark.gr την οποία σας προσκαλούμε να την επισκεφθείτε. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Γεωπάρκο, του Γεωτόπους και τις Γεωδιαδρομές του, μπορείτε να βρείτε στην έδρα του Γεωπάρκου στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Κουτάβου, 281 00, Αργοστόλι, Κεφαλονιάς (τηλ.26710 29258) και στην ηλεκτρονική διεύθυνση kefaloniageopark@necca.gov.gr